SED - Sanat Eğitimi Dergisi
www.sanategitimidergisi.com
Cilt 10, Sayı 1  2022 / Bahar  (ISSN: 2147-8007, E-ISSN: )
Sebile YILMAZ, Levent MERCİN

NO Makale Adı
1641797399 TÜRK AİLE DEĞERLERİNİN GELECEK KUŞAKLARA AKTARIMINDA ÇOCUK KİTAPLARININ ROLÜ

Her toplumun kültürel ve sosyal bir yaşam biçimi vardır. Bu yaşam biçimi içerisinde “değerler” önemli bir yer tutar. Bir toplumun değerleri, kültürel açıdan o topluma özgü olabileceği gibi evrensel unsurları da içerebilir. Çünkü değer yada değerler felsefe ve sosyal bilimler gibi çok geniş bir alanı kapsar. Değerler bireyin çok küçük yaşta öğrenmesi ve davranışa dönüştürmesi gereken olgulardır. Bu durum ailede başlayan ve okulda devam eden bir süreci ifade etmektedir. Toplumların yaşam biçimlerinin ve değerlerinin oluşmasında aile, en önemli yapı taşlarından biridir. Okul çağındaki çocuklar, değerleri çevresinden örnek olarak alabileceği gibi, bu değerleri ders kitaplarındaki akademik bilgiler ve görsellerle de elde edebilir. Çocuklar, kitaplarda okuduğu metinler ve gördüğü görsellerden etkilenerek ruhsal ve algısal olarak özdeşim kurabilmektedir. Ders kitapları hazırlanırken, kitabın çocuklar üzerindeki oluşturabileceği etkinin göz önüne alınması beklenir. Dikkat edilecek hususlar arasında görseller önemli bir rol oynar. Ancak mevcut okutulan ders kitaplarındaki görsellerde değerlere yer verilme sıklığı, kitap görsellerinin kitaptaki metinleri ifade etme düzeyi ve görsellerin sanatsal kaygılar bağlamında estetik olup olmama durumunun araştırılması bir ihtiyaç olarak görülmüştür. Bu yüzden bu araştırmada Türk aile değerlerinin gelecek kuşaklara aktarılmasında ders kitaplarındaki görsellerin rolü üzerinde durulmuştur. Bu kapsamda özellikle ders kitaplarındaki görseller, hem ifade hem de estetik açıdan incelenmiş ve analiz edilmiştir. Araştırma 5. sınıf Türkçe, Sosyal Bilgiler ve Fen Bilgisi kitapları ile sınırlandırılmıştır. Betimsel yöntemlerden tarama modeli ve eser analizi tekniğinden yararlanılarak gerçekleştirilen araştırmada; kitaplardaki görsellerin bir kısmının konuyu ifade etmede, bir kısmında ise görsellerin estetik niteliği açısından değer ya da değerleri aktarmada eksikliklerinin bulunduğı düşünülmektedir. Yazarlar tarafından, 5. sınıf Türkçe ders kitabındaki görsellerin, diğer kitaplara göre daha yeterli olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Aile, Türk aile değerleri, görsel, ders kitabı, resimleme